Τι είναι η έκτρωση;
Η έκτρωση, γνωστή και ως άμβλωση ή διακοπή κύησης, πραγματοποιείται με στόχο να διακοπεί μια ανεπιθύμητη ή προβληματική εγκυμοσύνη. Η έκτρωση αποτελεί τη συχνότερη ίσως γυναικολογική επέμβαση, καθώς εκτιμάται ότι στην Ελλάδα πραγματοποιούνται 200.000 περίπου αμβλώσεις τον χρόνο. Οι λόγοι που μπορούν να οδηγήσουν στην έκτρωση ποικίλλουν. Ο συνηθέστερος λόγος είναι η γυναίκα να μην επιθυμεί ή να μην έχει προγραμματίσει μια εγκυμοσύνη (λόγω αμέλειας, κακή εφαρμογή μεθόδων αντισύλληψης). Υπάρχουν, ωστόσο, και περιπτώσεις που ο τερματισμός της κύησης συστήνεται από τον γιατρό, επειδή, βάσει του προγεννητικού ελέγχου, το έμβρυο μπορεί να παρουσιάζει κάποια σοβαρή γονιδιακή ή γενετική ανωμαλία. Για τον λόγο αυτό, η έκτρωση διακρίνεται στη διακοπή της ανεπιθύμητης κύησης και στη θεραπευτική διακοπή της κύησης.
Διακοπή ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης
Η διακοπή ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης είναι η διακοπή μιας εγκυμοσύνης που δεν είναι επιθυμητή από την έγκυο λόγω ανεπάρκειας οικονομικών πόρων, ανωριμότητας, έλλειψης ετοιμότητας για να γίνει μητέρα ή, ακόμη, λόγω βιασμού ή άλλης σεξουαλικής κακοποίησης.
Θεραπευτική διακοπή
Η θεραπευτική διακοπή είναι ο τερματισμός μιας κύησης που συστήνεται από γιατρό, επειδή εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία της εγκύου ή του εμβρύου. Σε αυτούς που αφορούν τη μητέρα εντάσσονται οι βαριές καρδιοπάθειες, οι κακοήθεις νόσοι και η υπέρταση, ενώ σε στους κινδύνους που αφορούν το έμβρυο εντάσσεται το σύνδρομο Down, που διαφαίνεται μετά από τις β΄επιπέδου εξετάσεις, ή άλλες σοβαρές γενετικές ανωμαλίες, που δεν είναι συμβατές με τη ζωή.
Πότε γίνεται η διακοπή κύησης;
Ο Ποινικός Κώδικας επιτρέπει την έκτρωση μόνο με τη συγκατάθεση της εγκύου και μόνο από γιατρό μαιευτήρα – γυναικολόγο με τη συμμετοχή αναισθησιολόγου σε οργανωμένη νοσηλευτική μονάδα. Ειδικότερα, η έκτρωση στην Ελλάδα είναι νόμιμη μέχρι και τις 12 εβδομάδες. Μετά το πέρας της 12ης εβδομάδας κύησης και έως και τη 19η εβδομάδα, η διακοπή της κύησης επιτρέπεται εάν η εγκυμοσύνη προέρχεται από βιασμό, αποπλάνηση ανήλικης ή αιμομιξία. Μετά τη 12η εβδομάδα και έως και την 24η, η έκτρωση επιτρέπεται αποκλειστικά σε περιπτώσεις διαπιστωμένα νοσούντος εμβρύου. Σε σπάνιες περιπτώσεις, μια έκτρωση μπορεί να πραγματοποιηθεί και στον 5ο μήνα της εγκυμοσύνης, όταν συντρέχουν σοβαροί ιατρικοί λόγοι, όπως κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή σοβαρές ανωμαλίες του εμβρύου, όπως το σύνδρομο Down. Μετά τις 24 εβδομάδες, το έμβρυο θεωρείται νομικό πρόσωπο και η διακοπή της κύησης απαγορεύεται. Η διακοπή της εγκυμοσύνης μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε φαρμακευτικά είτε χειρουργικά έως τη 12η εβδομάδα κύησης.
Πώς γίνεται η διακοπή κύησης;
Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι για την επίτευξη της διακοπής κύησης. Ο τρόπος που θα επιλεγεί εξαρτάται από το πόσο προχωρημένη είναι η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, από τυχόν λόγους που να απορρίπτουν τη χρήση κάποιας συγκεκριμένης μεθόδου, καθώς και από την προτίμηση της γυναίκας. Οι τρόποι έκτρωσης είναι δύο. Ο φαρμακευτικός που πραγματοποιείται με τη χορήγηση εκτρωτικών φαρμακευτικών ουσιών και ο χειρουργικός που πραγματοποιείται με μια μικρή χειρουργική επέμβαση.
Διακοπή της κύησης – Φαρμακευτική έκτρωση
Η φαρμακευτική έκτρωση χρησιμοποιεί συγκεκριμένα φάρμακα για την πρόκληση της διακοπής της εγκυμοσύνης. Αν και τα πρωτόκολλα χορήγησης φαρμάκων για την επίτευξη της φαρμακευτικής έκτρωσης ποικίλλουν, όλα έχουν ως αποτέλεσμα τις συσπάσεις της μήτρας και τη διαστολή του τραχήλου, που καταλήγουν σε αποβολή του εμβρύου και των προϊόντων κύησης. Η φαρμακευτική έκτρωση αποτελεί διαδικασία επώδυνη και χρονοβόρα, ενώ υπάρχει κίνδυνος να οδηγήσει σε ατελή αποβολή των προϊόντων της κύησης και αιμορραγία. Σε αυτή την περίπτωση, απαιτείται απόξεση του ενδομητρίου, ώστε να κενωθεί η ενδομητρική κοιλότητα από τα υπολείμματα και να διακοπεί η αιμορραγία. Αξίζει να σημειωθεί ότι η φαρμακευτική έκτρωση πραγματοποιείται σε μεγαλύτερες ηλικίες κύησης επί παθολογικού εμβρύου, εξαιτίας των τεχνικών δυσκολιών που παρουσιάζει σε τέτοιες περιπτώσεις η χειρουργική έκτρωση. Τέλος, η μέθοδος αυτή είναι, συνήθως, διαθέσιμη έως και τη 10η εβδομάδα κύησης.
Διακοπή της κύησης – Χειρουργική έκτρωση
Κατά την πρώτη επίσκεψη στον γιατρό και, αφού έχει προηγηθεί η διαδικασία λήψης του ιατρικού ιστορικού και έχει επιλεγεί η χειρουργική μέθοδος, γνωστή και ως αναρρόφηση ή διαστολή και εκκένωση, θα χρειαστεί μια σειρά εξετάσεων, όπως για παράδειγμα μια εξέταση αίματος για την εξακρίβωση της ομάδας αίματος και την ύπαρξη ή όχι αναιμίας λαμβάνοντας υπόψη την τιμή του αιματοκρίτη. Μπορεί, επίσης, να χρειαστεί να γίνει υπερηχογράφημα κύησης για τη διαπίστωση της εβδομάδας κύησης, κολπική εξέταση για τυχόν φλεγμονή, καθώς και έλεγχος του τραχήλου για λοιμώξεις και σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα.
Επειδή η διακοπή κύησης με χειρουργικό τρόπο απαιτεί γενική αναισθησία, η γυναίκα θα πρέπει να παραμείνει νηστική από το προηγούμενο βράδυ. Μετά την υποβολή της σε εξετάσεις, εισέρχεται στη χειρουργική αίθουσα, όπου πραγματοποιείται μηχανική διαστολή του τραχήλου της μήτρας και κένωση της ενδομητρικής κοιλότητας με χρήση ειδικών εργαλείων, όπως το ξέστρο, που χρησιμοποιείται για την εξασφάλιση ότι δεν θα παραμείνει εντός της μήτρας πλακουντιακός ιστός. Αν είναι εφικτό, προτιμάται να αποβληθεί ολόκληρο το κύημα χωρίς χρήση εργαλείων και να ακολουθήσει απόξεση.
Η διαδικασία της έκτρωσης με χειρουργικό τρόπο είναι σύντομη και η ανάρρωση άμεση, καθώς η γυναίκα επιστρέφει στο σπίτι της την ίδια μέρα. Ενδεχομένως όμως, ανάλογα με την περίπτωση, ίσως χρειαστεί μία διανυκτέρευση στην κλινική. Ο γιατρός θα συστήσει συγκεκριμένη φαρμακευτική αγωγή για λίγες ημέρες, ενώ για διάστημα 15 ημερών τουλάχιστον μετά τη διακοπή της κύησης η σεξουαλική επαφή θα πρέπει να αποφευχθεί.
Όταν η εγκυμοσύνη βρίσκεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο, απαιτείται η παραμονή για μια μέρα στην κλινική. Μάλιστα, σε περίπτωση που η εγκυμοσύνη έχει φτάσει τις 22 εβδομάδες, θα χρειαστεί προηγούμενη πρόκληση ενδομήτριου θανάτου του εμβρύου. Η διακοπή της κύησης χειρουργικά δεν επηρεάζει τη γονιμότητα. Μπορεί, σπάνια, να προκαλέσει υπογονιμότητα, καθώς μετά από επαναλαμβανόμενες εκτρώσεις ενδέχεται να προκύψουν ενδομητρικές συμφύσεις (σύνδρομο Asherman), που όμως είναι αντιμετωπίσιμες υστεροσκοπικά με λύση των συμφύσεων. Γενικότερα, προτιμάται η χειρουργική έκτρωση, ενώ η φαρμακευτική πραγματοποιείται συνήθως έπειτα από επιθυμία της γυναίκας, αφού έχει προηγουμένως ενημερωθεί για τις πιθανές επιπλοκές.
Επιπλοκές και κίνδυνοι από μια διακοπή κύησης
Η εξέλιξη της Ιατρικής και η σημαντική εμπειρία των γιατρών μειώνουν σε μεγάλο βαθμό την πιθανότητα επιπλοκών από εκτρώσεις. Ωστόσο, αν και πρόκειται για μια, σε γενικές γραμμές, ασφαλή διαδικασία, δεν αποκλείεται να υπάρξουν ορισμένες επιπλοκές, κυρίως σε περιπτώσεις όπου η διαδικασία καθυστερεί ή πραγματοποιείται σε μη ασφαλείς συνθήκες. Οι πιθανές άμεσες επιπλοκές περιλαμβάνουν βαριά αιμορραγία (μία στις 1000 εκτρώσεις), φλεγμονή, λοίμωξη, διάτρηση της μήτρας ή τραυματισμό στον τράχηλο (σε λιγότερο από μία στις 100 εκτρώσεις), ενώ στις απώτερες επιπλοκές εντάσσονται η δημιουργία ενδομήτριων συμφύσεων, η ανεπάρκεια του έσω τραχηλικού στομίου και η φλεγμονή των σαλπίγγων, που προκαλούν υπογονιμότητα.
Υπάρχει ψυχολογική επιβάρυνση από τη διακοπή κύησης;
Κάθε γυναίκα που αποφασίζει να προβεί σε έκτρωση, βιώνει πένθος, ακόμα και στην περίπτωση ανεπιθύμητης ή θεραπευτικής διακοπής εγκυμοσύνης. Το πώς θα βιώσει και θα διαχειριστεί αυτή την εμπειρία εξαρτάται από την ψυχοσύνθεσή της, καθώς για άλλες γυναίκες η έκτρωση αποτελεί πολύ επώδυνη συναισθηματικά διαδικασία, ενώ για κάποιες άλλες λιγότερο επώδυνη. Στις περιπτώσεις αυτές, ο γυναικολόγος είναι ίσως ο μοναδικός γνώστης της κατάστασης και μπορεί να παράσχει ο ίδιος ψυχολογική στήριξη ή συμβουλές, αν το κρίνει απαραίτητο, για λήψη ψυχολογικής βοήθειας από ειδικό. Εάν η εμπειρία της έκτρωσης αποδειχθεί τραυματική για κάποια γυναίκα, τότε επιβάλλεται στήριξη από σύμβουλο ψυχικής υγείας.
Κόστος – Τιμή έκτρωσης
Το κόστος της έκτρωσης ποικίλλει ανάλογα με τη μέθοδο που θα επιλεγεί, το στάδιο της εγκυμοσύνης και άλλους παράγοντες, όπως την πιθανότητα κάλυψης κάποιων εξόδων της διαδικασίας από την ασφάλιση υγείας της γυναίκας ή άλλα προγράμματα. Η συνολική τιμή θα καθοριστεί, επίσης, και από την αμοιβή του μαιευτήρα – γυναικολόγου, του αναισθησιολόγου και του ιατρικού προσωπικού που θα λάβει μέρος στη διαδικασία της διακοπής της κύησης. Σε περιπτώσεις προχωρημένης εγκυμοσύνης, το κόστος επηρεάζεται από την εβδομάδα κύησης και την πολυπλοκότητα της διαδικασίας. Αξίζει να επισημανθεί ότι, σε περίπτωση που χρειαστεί νοσηλεία, η τιμή αυξάνεται ανάλογα με τις ημέρες παραμονής της ασθενούς στην κλινική. Γενικά, το κόστος μιας πρώιμης φαρμακευτικής έκτρωσης είναι μικρότερο από εκείνο μιας χειρουργικής επέμβασης.
Συμβουλές
Γενικότερα, όσο νωρίτερα πραγματοποιείται η διακοπή κύησης, τόσο πιο ασφαλής είναι. Ωστόσο, πρέπει πάντα να την αναλαμβάνει ένας έμπειρος γιατρός και να πραγματοποιείται σε ένα καλά οργανωμένο γυναικολογικό τμήμα, με σύγχρονα μέσα, όπου τηρούνται όλοι οι κανόνες υγιεινής, με στόχο τη μείωση του κινδύνου πρόκλησης κάποιου προβλήματος στο ελάχιστο.
Η γυναίκα που θα προχωρήσει στη διαδικασία της έκτρωσης θα πρέπει να αναζητήσει έναν μαιευτήρα – γυναικολόγο με μεγάλη εμπειρία, τεχνογνωσία, εξειδίκευση και διακριτικότητα, που θα τη βοηθήσει να επιλύσει το πρόβλημά της, προστατεύοντας παράλληλα την υγεία της, αλλά και την αναπαραγωγική της ικανότητα για ασφαλή μελλοντική εγκυμοσύνη και τεκνοποίηση.
Η συχνή επικοινωνία με τον γιατρό που έχει επιλεγεί, είναι σημαντική σε κάθε στάδιο, καθώς συμβάλλει στην επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος με ασφάλεια. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικές με τη διακοπή της κύησης, όπως το πότε γίνεται και το πώς γίνεται, επισκεφθείτε το kyisis.gr και ενημερωθείτε υπεύθυνα για ό,τι σας απασχολεί από τον μαιευτήρα – γυναικολόγο Δρ. Καπελή.