Γιατί σε μένα τόσο νωρίς μαμά.
Σήμερα θα ασχοληθούμε με ένα πολύ σοβαρό θέμα, το οποίο βεβαίως δεν άπτεται αυτού καθεαυτού του αντικειμένου των γυναικολόγων. Περισσότερο παιδιάτρων και ενδοκρινολόγων θα έλεγα, ωστόσο κάπως έτσι ξεκινούν όλα…
Αναφέρομαι , φυσικά, στην πρώιμη ήβη, η οποία είναι ένα πολύ δύσκολο κεφάλαιο στη γενικότερη ανάπτυξη ενός παιδιού, αγοριού και κοριτσιού. Επιφέρει σημαντικές αλλαγές όχι μόνο σωματικές μα και συναισθηματικές. Αυτές θα καθορίσουν ενδεχομένως το υπόλοιπο της ζωής του ως ενήλικα.
Η ήβη περιλαμβάνει τις βιολογικές μεταβολές της μετάβασης από την παιδική στην ενήλικη ζωή. Αυτό γίνετε με την εμφάνιση των δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου και την απόκτηση της αναπαραγωγικής ικανότητας
Με τον όρο « πρώιμη ήβη», αναφερόμαστε στην εμφάνιση των χαρακτηριστικών της εφηβείας πριν την ηλικία των 8 ετών για τα κορίτσια και των 9 ετών για τα αγόρια.
Δηλαδή, η εμφάνιση στήθους στα κορίτσια (θηλαρχή) και η αύξηση του μεγέθους των όρχεων στα αγόρια. Είναι σημαντικό να γνωρίζει η μαμά ότι η εμφάνιση τριχών στο εφήβαιο ή στις μασχάλες (με ή χωρίς τη χαρακτηριστική οσμή) που δε συνοδεύεται από θηλαρχή ή αύξηση του μεγέθους των όρχεων, δεν λογίζεται πρώιμη ήβη.
Η συχνότητά της, σύμφωνα και με στατιστικά στοιχεία, είναι 1 προς 5000 παιδιά. Τα κορίτσια να έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν από τα αγόρια. Αξίζει να σημειωθεί ότι μελέτες δείχνουν ότι η εμμηναρχή (δηλαδή η έναρξη της περιόδου στα κορίτσια) συμβαίνει όλο και νωρίτερα με την πάροδο των χρόνων.
Τα τελευταία 150 χρόνια η ηλικία της εμμηναρχής έχει μειωθεί δραματικά κατά 4 ολόκληρα χρόνια.
Αν με ρωτήσετε που οφείλεται, πολύ απλά θα σας πω πως οι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν την πρώιμη εμφάνιση της ήβης είναι πολλοί. Ακόμη δεν έχουν διαπιστωθεί με ακρίβεια, παρά τις επισταμένες έρευνες που κατά καιρούς γίνονται.
Οι κυριότεροι ωστόσο μπορεί να είναι γενετικοί και φυλετικοί. Μπορεί να σχετίζονται με διάφορα συστηματικά νοσήματα και όγκου. Την ενδομήτρια δυστροφία, τη λήψη ορισμένων φαρμάκων αλλά και διάφορους περιβαλλοντικούς παράγοντες. Είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζει η μαμά πως η παχυσαρκία φαίνεται να παίζει πρωτεύοντα ρόλο. Μπορεί να επιταχύνει την έναρξη της ήβης κατά ½ του έτους!
Εδώ οι γονείς θα πρέπει να σταθούν με ιδιαίτερη προσοχή στις συναισθηματικές επιπτώσεις. Το παιδί δεν είναι ώριμο σε αυτή την ηλικία να αντιμετωπίσει τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα του και αυτό είναι σαφές. Συνήθως με την πρώιμη ήβη το παιδί δεν καταφέρνει να φτάσει ως ενήλικας στο προβλεπόμενο γι’ αυτό τελικό ύψος. Και επιπρόσθετα σημειώνεται ότι τα παιδιά που εμφανίζουν πρώιμη ήβη είναι πιθανό να έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης νοσημάτων. Τέτοια είναι ο καρκίνος του μαστού και του ενδομητρίου αλλά και καρδιαγγειακών νοσημάτων κατά την ενήλικη ζωή.
Όταν διαπιστώνεται η αιτία που προκαλεί την πρώιμη ήβη, πιθανώς ο γιατρός που θα απευθυνθείτε να συμβουλεύσει αντιμετώπιση αυτής. Στην αντίθετη περίπτωση και όταν δεν υπάρχει συγκεκριμένη αιτία, η αντιμετώπιση εξατομικεύεται.
Ο παιδοενδοκρινολόγος αφού αξιολογήσει την ανάπτυξη του παιδιού, την οστική ωρίμανση και το ορμονολογικό του προφίλ, αλλά και την εξέλιξη αυτών σε διάστημα 3 έως 6 μηνών, μπορεί να συστήσει «αναστολή της ήβης». Δηλαδή χορήγηση φαρμάκων που μιμούνται κάποιες ορμόνες (GnRH ανάλογα) και εμποδίζουν την εξέλιξη της εφηβείας για κάποια χρόνια. Η θεραπεία κρίνεται ασφαλής και το παιδί «κερδίζει χρόνο», ώσπου να είναι περισσότερο έτοιμο και πιο ώριμο για τις αλλαγές της εφηβείας που θα επέλθουν.