Ο γυναικολόγος- μαιευτήρας Σπυρίδων Καπελής, σε μια συνέντευξη που θίγει πολλές πτυχές της εφαρμοσμένης γυναικολογίας- μαιευτικής στη χώρα μας.
– Σας ευχαριστώ πολύ που δεχτήκατε την πρόσκλησή μου να μιλήσετε στο site μου. Μεγάλη μου τιμή. Αρχικά ήθελα να σας ρωτήσω πώς επιλέξατε αυτό το επάγγελμα, να γίνετε γιατρός και δη γυναικολόγος;
-Κι εγώ ευχαριστώ. Η απόφαση πάρθηκε όταν ήμουν στο γυμνάσιο. Εκείνη την εποχή ο παππούς μου ήταν πολύ άρρωστος και κάποια στιγμή χρειάστηκε να τον πάμε στα επείγοντα ενός δημόσιου νοσοκομείου για να τον εξετάσουν.
Παρατήρησα με την παιδική μου ματιά πως στα δημόσια νοσοκομεία γινόταν ένας χαμός, δυστυχώς μέχρι σήμερα οφείλω να ομολογήσω πως η κατάσταση δεν έχει βελτιωθεί αισθητά.
Δεν βρέθηκε θεραπεία για τον παππού μου. Εκείνη τη στιγμή έβαλα στόχο να γίνω γιατρός για να μπορώ να βοηθάω τον κόσμο, όταν και όπου με χρειάζεται.
– Με την γυναικολογία συγκεκριμένα πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε;
-Για να πω την αλήθεια στην αρχή δεν την ήθελα καθόλου. Γυναικολόγος; Ούτε κατά διάνοια! Όταν ήμουν στο πανεπιστήμιο η γυναικολογική κλινική ήταν σαν να ήσουν στο στρατό. Επιπλέον, όταν μπεις στα νοσοκομεία για να εργαστείς, παρατηρείς πως τα δημόσια νοσοκομεία λειτουργούν όπως ακριβώς ο στρατός. Υπάρχει η ιεραρχία του παλιού σε σχέση με το καινούργιο.
Στη δική μου τώρα περίπτωση, όταν ήμουν στον έκτο χρόνο της σχολής στο Πανεπιστήμιο της Λάρισας όπου και αποφοίτησα, ξεκινήσαμε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο να κάνουμε τις βασικές κλινικές (παθολογία, χειρουργική, παιδιατρική, γυναικολογία κλπ). Είχα φρικάρει πολύ στην αρχή.
Μπαίνω πρώτη φορά στα εξωτερικά ιατρεία της γυναικολογικής, βλέπω φλεγμονές, ινομυώματα, δύσκολες και επώδυνες καταστάσεις.
Είπα μέσα μου «Τι γυρεύω εγώ εδώ πέρα!». Όμως στη συνέχεια και συγκεκριμένα τη δεύτερη βδομάδα, όταν μας μετέφεραν στο μαιευτήριο άλλαξα εντελώς στάση αντιμετώπισης, το να γίνω γυναικολόγος δεν με απωθούσε πια!
– Και γιατί αυτό;
Εκεί είδα για πρώτη φορά στη ζωή μου φυσιολογικό τοκετό. Έπειτα, με φώναξε ο γυναικολόγος -μαιευτήρας επιμελητής μου να τον βοηθήσω -παρ’ όλο που ήμουν τότε φοιτητής ακόμη- σε μια καισαρική.
Είχα ξαναβρεθεί σε χειρουργείο, όμως αυτό που είδα εκείνη τη στιγμή δεν το είχα ξαναντικρίσει. Με μια επιδέξια τομή στη μήτρα, να βάζει τα χέρια του μέσα και να βγάζει μια νέα ζωή στο φως, δεν το είχα ξαναδεί. Εκστασιάστηκα!
Προφανώς ο εγκέφαλος μου δεν μπορούσε να διαχειριστεί τότε πως συμβαίνει όλο αυτό, αλλά πιστεύω πως έγινε αυτό που λέμε «κλικ», ήμουν σίγουρος πια πως αυτό ήθελα να ακολουθήσω, να γίνω γυναικολόγος και όσο περνάει ο καιρός δικαιώνομαι για την επιλογή μου!
Βλέπετε, η γυναικολογία-μαιευτική είναι η μοναδική ειδικότητα που έχει να κάνει με τη ζωή. Για την ακρίβεια, είναι η μοναδική ιατρική ειδικότητα που φέρνει ζωή και διασφαλίζει τη συνέχεια της και αυτό είναι μαγικό!
– Θέλω να μου πείτε πόσο δύσκολο είναι στην Ελλάδα να σπουδάσει κανείς ιατρική;
– Είναι πολύ δύσκολο να πετύχεις την είσοδό σου στο πανεπιστήμιο. Έδωσα πανελλήνιες τότε, αλλά το ίδιο εξακολουθεί να ισχύει και σήμερα. Βέβαια ακόμα και όταν μπεις στη σχολή, πάλι δύσκολα είναι.
Στην Ελλάδα στοχεύουν περισσότερο στην ύλη, καθώς ο νέος/α που θα περάσει στην ιατρική, ο βασικός στόχος του/της είναι να μάθει όσο το δυνατόν περισσότερα γενικά πράγματα, ώστε να μπορέσει τουλάχιστον να αφομοιώσει τα βασικά.
Γι’ αυτό η ύλη είναι απίστευτη, σε βάζουν να διαβάζεις ιατρικά βιβλία που μοιάζουν με εγκυκλοπαίδειες! Πιστεύουν πως με αυτό τον τρόπο θα συγκρατήσεις παραπάνω από τα βασικά. Ενώ στο εξωτερικό δεν λειτουργούν με αυτό τον τρόπο.
Όμως, δεν πιστεύω ότι στο εξωτερικό οι σπουδές είναι ανώτερες από αυτές στη χώρα μας. Αναμφισβήτητα, τα πανεπιστήμια της χώρας έχουν πολλά προβλήματα, όπως με τις καταλήψεις και την έλλειψη προσωπικού. Ο τρόπος των εξετάσεων, των μαθημάτων, ο όγκος της ύλης, είναι μερικά από αυτά. Ακόμη, οι πανεπιστημιακοί γιατροί έχουν τόσο φόρτο εργασίας που δεν προλαβαίνουν να διδάξουν επαρκώς ως καθηγητές. Όλα αυτά μαζί το καθιστούν στο σύνολό του δύσκολο να σπουδάσει κάποιος ιατρική στη χώρα μας, μα αν το θες πολύ το κατορθώνεις.
– Θεωρείτε πως η χώρα μας στηρίζει τα νέα παιδιά που σπουδάζουν ιατρική;
– Ούτε καν! Αδιαφορεί τελείως! Δε θεωρώ ότι στηρίζει τους φοιτητές που σπουδάζουν ιατρική, μα ούτε και τους ειδικευόμενους που δουλεύουν στα νοσοκομεία. Αυτό που την ενδιαφέρει είναι ο ειδικευόμενος «να βγάζει τη λάντζα».
Τώρα από κει και πέρα, αν ο ειδικευόμενος μάθει κάτι αυτό είναι στο χέρι του διευθυντή (άρα εύχεσαι και προσεύχεσαι (γέλια) να πέσεις σε καλό διευθυντή. Ευτυχώς, εγώ είχα την τύχη να βρεθεί στο δρόμο μου ένας τέτοιος άνθρωπος, από τον οποίο έμαθα πράγματα.
Τώρα στο αγροτικό, προσπαθούν «να φράξουν τρύπες». Μπορεί να σε στείλουν σε ακριτικά νησιά, χωρίς να το έχεις επιλέξει εσύ. Μου είχε συμβεί και μένα. Ήθελαν να με στείλουν σε ένα άγονο νησί, χωρίς τη δική μου συγκατάθεση. Αυτό μας δείχνει πως αδιαφορούν για εμάς και κοιτάνε μόνο να κάνουν την δουλειά τους.
Τώρα στα θετικά είναι πως τα βιβλία παρέχονται στους φοιτητές ιατρικής δωρεάν, μακάρι να παραμείνει αυτό έτσι!
Πάντως, στον έκτο χρόνο της σχολής δουλεύαμε κανονικά ως ειδικευόμενοι στην κλινική, χωρίς να πληρωνόμαστε. Ενώ στον αντίστοιχο έκτο χρόνο ιατρικής στην Αγγλία πληρώνεσαι κανονικά για τη δουλειά που κάνεις. Εδώ στην Ελλάδα είναι όλα δωρεάν. Δεν έχει σημασία αν είσαι φοιτητής ή κάνεις το αγροτικό σου ή είσαι ειδικευόμενος ή πανεπιστημιακός. Όλα στηρίζονται στο φιλότιμο και σε τίποτα άλλο. Δουλεύεις οκτάωρο δεν πληρώνεσαι υπερωρίες. Και τι μπορείς να κάνεις, να αφήσεις μέσα σε χειρουργείο ανοιχτό και αβοήθητο τον ασθενή και να σηκωθείς να φύγεις; Προφανώς όχι..
– Στη δική σας διαδρομή αντιμετωπίσατε δυσκολίες και πως το διαχειριστήκατε;
– Οι δυσκολίες ήταν πάρα πολλές. Ας πούμε από τότε που είσαι φοιτητής μέχρι να φύγεις από το δημόσιο νοσοκομείο. Δεν έχεις να κάνεις πάντα με καλούς καθηγητές. Στη συνέχεια ως ειδικευόμενος αλλά και ως επιμελητής έχεις να αντιμετωπίσεις τις δυσκολίες του συστήματος. Οι παλιότεροι συνάδελφοι ξεκινάνε να σου κάνουν μπούλινγκ, δεν σου δίνουν σημασία, τρέχεις πανικόβλητος. Σκηνικά απείρου κάλλους που έχουν συμβεί σε μένα τον ίδιο και σε πολλούς συναδέλφους μου, δε φτάνουν δέκα συνεντεύξεις να σας τα διηγηθώ!
Είσαι καινούργιος και πρέπει να αντιμετωπίσεις τόσα πολλά. Η κατάσταση στα δημόσια νοσοκομεία είναι τραγική. Δεν υπάρχουν υλικά, δεν υπάρχουν δυνατότητες. Ουσιαστικά είσαι ένας μάστορας και καλείσαι να φτιάξεις κάτι με ένα κατσαβίδι και μια πένσα. Στην Ελλάδα παλεύεις να φτιάξεις κάτι μόνο με τις γνώσεις που διαθέτεις. Σε όποια βαθμίδα και αν ανήκεις παλεύεις μόνος σου.
– Φαντάζομαι πέρα από την τεράστια υπομονή που πρέπει να διαθέτει κανείς, θα πρέπει να έχει και χιούμορ για να την βγάλει καθαρή.
– Ναι και χιούμορ, για να μπορέσεις να ανταπεξέλθεις. Είναι πολύ πιεστικό το περιβάλλον, η ιατρική είναι στρατός, όπως προείπα. Είναι τόσο μεγάλη η ψυχολογική πίεση που σου ασκείται. Μια γυναίκα που δεν έχει πάει στο στρατό, δεν μπορεί να το καταλάβει αυτό. Κάποιοι συνάδελφοι μου είχαν φτάσει σε σημείο να μην αντέχουν άλλο και τα παράτησαν. Άλλοι συνάδελφοι -και το λέω ευθαρσώς-τρελάθηκαν. Άλλοι έφτασαν στο σημείο να βλάψουν τον εαυτό τους, κάποιοι μοιραία. Όλοι αυτοί δεν άντεξαν την πίεση. Η πίεση που έχουμε στον κλάδο μας είναι η μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη δουλειά.
– Ήθελα να μας πείτε πως είναι η δουλειά σας τώρα.. Τηρείται το ωράριο σας, παίρνετε ρεπό, άδεια; Χριστούγεννα – Πάσχα δουλεύετε ;
– Δεν τηρείται τίποτα. Δεν υπάρχουν ρεπό, ούτε γιορτές. Αν πρέπει να εφημερεύσεις, εφημερεύεις. Εφημερία σημαίνει 24 ώρες συν το οκτάωρο της επόμενης μέρας, που πρέπει να εργαστείς κανονικά.
Αυτές τις ώρες είσαι ξύπνιος, δεν πρέπει να κοιμάσαι και πρέπει να δουλεύεις συνεχόμενα. Πολλές φορές ο χρόνος που έχεις για να καθίσεις λίγο, αντιστοιχεί στο χρόνο να γράψεις στο βιβλίο των περιστατικών την ασθενή που μόλις είδες. Τίποτα περισσότερο.
Πολλές φορές δεν προλαβαίνεις να φας ή τρως στο πόδι όταν βρεις λίγα λεπτά διαθέσιμα. Αλλά κι οι υπόλοιπες μέρες χωρίς εφημερία, κι αυτές κυλούν χωρίς ωράριο. Όλα στηρίζονται στο φιλότιμο των γιατρών, διότι το κράτος δεν θα μπει στην διαδικασία να πληρώσει παραπάνω χρήματα για τις υπερωρίες που κάνεις, για κανένα λόγο.
Θεωρεί ότι ο γιατρός είναι κάτι το οποίο δεν το έχει ανάγκη, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες χώρες. Επίσης μας πληρώνουν τις εφημερίες όποτε το θυμηθούν μετά από τρεις από τέσσερις μήνες. Δε νομίζω ότι ενδιαφέρει το κράτος αν πρέπει να πληρώσεις το νοίκι σου στο τέλος του μήνα.
– Υπάρχει η αντίληψη από πολλούς πολίτες αυτής της χώρας ”αα, οι γιατροί παίρνουν φακελάκια”.. Γιατί επικρατεί αυτή η αντίληψη, λοιπόν;
– Ναι υπάρχει αυτή η αντίληψη. Κάποιοι συνάδελφοι έχουν μπει σ’ αυτή την διαδικασία, αληθεύει αυτό. Αισθάνομαι πολύ άβολα όταν συζητιέται.
Αυτό που θα ήθελα όμως να πω, είναι πως το κράτος θα μπορούσε να το είχε σταματήσει όλο αυτό μέσα σε ένα βράδυ. Δεν το κάνει όμως.
Ο λόγος που δεν το κάνει, είναι γιατί θέλει να έχει το γιατρό στο χέρι. Από την μία πλευρά να του δίνει λίγα χρήματα και να τον αναγκάζει να ζητήσει χρήματα για να μπορέσει να ανταπεξέλθει.
Ο περισσότερος κόσμος δεν ξέρει πως τα βιβλία ιατρικής είναι πανάκριβα μπορεί να κοστίσουν διακόσια, τριακόσια ή και τετρακόσια ευρώ. Όπως επίσης ένας γιατρός για να πάει σ’ ένα συνέδριο μπορεί να του στοιχίσει τρεις χιλιάδες ευρώ. Από τη μία πλευρά θέλει να τον κρατάει στο χέρι για να μην μπορεί να απαιτήσει πράγματα, μιας κι ο νόμος απαγορεύει τα φακελάκια, κι από την άλλη πλευρά τον «σπρώχνει» να το κάνει μιας και δεν πληρώνει παραπάνω χρήματα, άρα από πού θα τα ζητήσει αυτά που δικαιούται, προφανώς από αλλού..
– Τι πιστεύει, λέτε, ο κόσμος γι αυτό, λοιπόν;
Θέλω να τονίσω σ’ αυτό το σημείο, πως στην Ελλάδα υπάρχει μια αντίληψη λανθασμένη. Όταν ο κόσμος πάει σ’ ένα δημόσιο νοσοκομείο δεν έχει την δυνατότητα επιλογής γιατρού. Η επιλογή γιατρού απαγορεύεται. Το να ζητάς χάρη -γιατί χάρη θεωρείται όταν ζητάς από δημόσιο γιατρό να σε αναλάβει και να σε κουράρει- είναι ποινικό αδίκημα. Ο περισσότερος κόσμος δεν το ξέρει αυτό και πιστεύει πως όταν πάει σε δημόσιο νοσοκομείο θα έχει δικό του γιατρό. Αυτό δεν ισχύει.
Όπως λοιπόν λέμε ότι είναι παράνομο ο γιατρός να παίρνει «φακελάκι», το ίδιο παράνομο είναι ένας ασθενής να ζητάει από έναν οποιοδήποτε γιατρό να τον αναλάβει προσωπικά. Στο δημόσιο πρέπει να κλείσεις ραντεβού στα πρωινά εξωτερικά ιατρεία, τα οποία είναι δωρεάν βάση του ασφαλιστικού σου ταμείου, κι όποιος συνάδελφος είναι εκεί σε βλέπει και σε εξυπηρετεί. Η μόνη περίπτωση που διαφέρει και μπορείς να επιλέξεις γιατρό, είναι τα απογευματινά ραντεβού, τα οποία είναι καθόλα νόμιμα και είναι επί πληρωμή.
Εσείς Ακόμα να Κλείσετε Ραντεβού???
– Ανταγωνισμός υπάρχει ;
– Ανταγωνισμός υπάρχει παντού και σ’ όλες τις δουλειές, το γνωρίζουμε αυτό. Και στο δημόσιο τομέα, αλλά και στον ιδιωτικό. Οι πισώπλατες «μαχαιριές» υπάρχουν παντού, δεν είναι μόνο στην ιατρική. Τώρα για την ιατρική, είτε αναφερόμαστε σ’ ένα δημόσιο είτε σ’ ένα ιδιωτικό νοσοκομείο, είναι σαν ένα μικρό χωριό στο οποίο ο ένας γνωρίζει τον άλλον. Υπάρχουν κι εδώ κουτσομπολιά και «μαχαιρώματα».
– Μια γυναίκα ανάλογα με την ηλικία της – βέβαια- θέλω να μας πείτε πόσο συχνά πρέπει να επισκέπτεται τον γυναικολόγο της;
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση κανονικά η γυναίκα πρέπει να επισκέπτεται τον γυναικολόγο της μια φορά τον χρόνο, για να κάνει τον καθιερωμένο γυναικολογικό έλεγχο.
Ο γυναικολογικός έλεγχος περιλαμβάνει το Τεστ Παπανικολάου, την επισκόπηση τραχήλου και κόλπου, την αμφίχειρη δαχτυλική εξέταση, το ενδοκολπικό υπερηχογράφημα και την ψηλάφιση μαστού. Αυτά τα πέντε είναι για όλες τις γυναίκες μέχρι την ηλικία των 35 χρόνων. Από κι και ύστερα σ’ αυτό το κομμάτι μπαίνει μέσα η μαστογραφία, ο υπέρηχος μαστού και η μέτρηση οστικής μάζας. Αυτή η επίσκεψη πρέπει να γίνεται μια φορά το χρόνο. Τώρα αν η γυναίκα αισθανθεί κάτι διαφορετικό, πρέπει να επικοινωνήσει με τον γυναικολόγο της πάλι μέσα στη χρονιά.
Κάτι άλλο που μου λένε συχνά οι γυναίκες, είναι πως έχουν να κάνουν σεξ πάνω από δύο ή τρία χρόνια. Αυτό δεν έχει καμία σχέση με τον γυναικολογικό έλεγχο, που πρέπει να γίνεται κάθε χρόνο. Αν έχεις τον ιό μέσα σου και τον κουβαλάς κάποια στιγμή μπορεί να εκδηλωθεί να σου κάνει κονδυλώματα ή δυσπλασία τραχήλου, το οποίο το βρίσκουμε με το Τεστ Παπανικολάου.
Άρα, δεν έχει σημασία αν η γυναίκα έχει σεξουαλικές επαφές ή όχι. Επίσης εάν μέσα σ’ αυτό τον έλεγχο κάποια εξέταση δείξει κάποιο πρόβλημα, τότε η ημερομηνία επανελέγχου μεταβάλλεται και μπορεί να γίνει σε δύο μήνες, σε τρεις μήνες, ανάλογα με το πρόβλημα που θα δείξει η εξέταση.
– Σήμερα στην χώρα μας θεωρείτε πως γίνονται πολλές γέννες ή όχι. Και που πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό ;
– Όχι δεν γίνονται πολλές γέννες. Έχουν μειωθεί σημαντικά. Αυτό οφείλεται καθαρά στην κρίση. Στην αρχή της κρίσης, παρατηρήσαμε μία μείωση στις γέννες, κυρίως στα ιδιωτικά νοσοκομεία, ενώ είχαμε μεγάλη αύξηση στα δημόσια.
Όμως, τα τελευταία δύο με τρία χρόνια που η κατάσταση έχει ξεφύγει, κι αν θέλεις διανύουμε τα χειρότερα χρόνια της κρίσης, παρατηρήσαμε ότι και στα δημόσια νοσοκομεία μειώθηκαν κατά πολύ οι γέννες. Ειδικά τον τελευταίο χρόνο, παρατηρήσαμε ότι αυξήθηκαν οι γέννες στα ιδιωτικά νοσοκομεία, ενώ στο δημόσιο συνεχίζουν να πέφτουν. Ίσως συμβαίνει αυτό γιατί οι γυναίκες παρατήρησαν κάποια πράγματα στα δημόσια νοσοκομεία που δεν τους άρεσαν και έτσι ξαναγύρισαν στα ιδιωτικά, ανεξάρτητα αν πρόκειται για το πρώτο, το δεύτερο ή το τρίτο παιδί. Αυτή η στιγμή για μια γυναίκα είναι πολύ ιδιαίτερη και δεν κοιτάει το κόστος.
– Άρα η επιλογή της τεκνοποίησης γίνεται συνειδητά;
Θα σας πω τι έχω παρατηρήσει. Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι κάνουν ένα παιδί για να διατηρήσουν το γάμο τους, ο οποίος δεν πάει καλά ή για να αναπληρώσουν κάποιο κενό ή για διάφορους λόγους, εκτός από το βασικό λόγο που είναι να κάνεις ένα παιδί επειδή το θες πολύ. Αυτό είναι άσχημο. Το παιδί θέλει φροντίδα, θέλει προσοχή. Πρέπει να έχεις την ανάλογη δυνατότητα και οικονομική αλλά και ψυχική, ώστε να του δείξεις την αγάπη που χρειάζεται για να μεγαλώσει δίπλα σου. Πρέπει να θεωρείς ότι είσαι ώριμος για να μεγαλώσει δίπλα σου.
Αν δεν τα έχεις όλα αυτά, ενδέχεται να δημιουργηθούν πολλά προβλήματα. Πολλοί κάνουν ένα παιδί και το βλέπουν στην ίδια φάση με το να πάρεις ένα κατοικίδιο.
Ακόμα όμως και το σκυλάκι ή το γατάκι, πρέπει να έχεις την ανάλογη ικανότητα να το μεγαλώσεις και να το φροντίσεις, ώστε να μη φτάσεις στο σημείο να το πετάξεις στο δρόμο και να γίνεις απάνθρωπος. Φανταστείτε πόσο μεγαλύτερο είναι να μεγαλώνεις ένα παιδί, το δικό σου!
– Υπάρχει όριο ηλικίας για να κάνεις την πρώτη σου γέννα ;
– Όχι δεν υπάρχει όριο ηλικίας. Απλά είναι καλύτερο για μια γυναίκα να τεκνοποιήσει νωρίς. Όσο πιο νωρίς τεκνοποιήσει, τόσο πιο εύκολη θα είναι η εγκυμοσύνη και λιγότερες επιπλοκές θα υπάρξουν.
Βέβαια με τα σημερινά δεδομένα, το αντίθετο έχουμε διαπιστώσει. Οι Ελληνίδες μένουν έγκυες σε μεγάλες ηλικίες. Δηλαδή, το σύνηθες είναι από 32 ως 41 ετών, μιλάμε για την πρώτη γέννα. Πολύ σπάνια θα δεις έγκυο μια κοπέλα κάτω από 30 χρονών.
– Τώρα να σας πάω σε κάτι άλλο.. Υπάρχουν κοπέλες που επιλέγουν να κάνουν καισαρική γιατί φοβούνται την φυσιολογική γέννα. Αν δεν συντρέχει κάποιος σοβαρός λόγος γιατί να γίνεται η καισαρική. Τι συμβουλές θα δίνατε σ’ αυτές τις κοπέλες που φοβούνται τόσο πολύ ;
– Για μένα ο φυσιολογικός τοκετός ή η καισαρική είναι απλά δύο μορφές γέννας, δεν υπάρχει καλή ή κακή γέννα. Τον τρόπο θα τον επιλέξει η ίδια η γυναίκα. Το σώμα είναι δικό της, κι εκείνη οφείλει να επιλέξει με ποιον τρόπο θέλει να γεννήσει. Αν έρθει σε μένα και μου πει φυσιολογικά, θα γεννήσει φυσιολογικά. Αν μου ζητήσει καισαρική, θα γίνει καισαρική.
Κανείς δεν έχει δικαίωμα -ούτε κι εμείς οι γιατροί, ούτε οποιοσδήποτε άλλος/η -γιατί το έχω παρατηρήσει κι αυτό να επιβάλλουν ή να επηρεάζουν την έγκυο με ποιον τρόπο θα γεννήσει- να αναγκάσει μια γυναίκα πάνω στο δικό της σώμα να κάνει κάτι το οποίο δεν επιθυμεί. Φυσικά, λαμβάνεται υπόψη αν συντρέχει κάποια παθολογία ή κίνδυνος για τη ζωή της γυναίκας ή του παιδιού, που να «πιέζει» να διαμορφωθεί διαφορετικά η απόφαση.
Τώρα όσον αφορά στις γυναίκες που φοβούνται πολύ, η αλήθεια είναι πως όταν κάνεις κάτι επεμβατικό, είτε καισαρική τομή είτε χειρουργείο, μπορεί να υπάρξουν κάποιες επιπλοκές.
– Πως το εννοείτε αυτό;
Καθώς η ιατρική προοδεύει, οι επιπλοκές μειώνονται. Αυτό που φοβούνται οι κοπέλες στον φυσιολογικό τοκετό είναι ο πόνος. Δεν μπορώ να πω ψέματα, ο πόνος είναι πολύ δυνατός.
Πολλές φορές έρχονται κοπέλες και μου λένε πως τους είπε η γιαγιά τους ή μαμά τους ή οι φίλες τους πως ο πόνος που θα νιώσουν είναι λίγο παραπάνω από μια περίοδο. Αυτό δεν ισχύει ούτε κατά διάνοια. Αυτός ο πόνος μπορεί να είναι δέκα κι είκοσι φορές πιο πάνω από τον πόνο μιας περιόδου. Όμως από την στιγμή που μια κοπέλα έχει τις δυνατότητες και την προοπτική να γεννήσει φυσιολογικά, δεν είναι σωστό να εμμείνει στο γεγονός ότι θα πονέσει.
Εγώ θα έλεγα ως γυναικολόγος μαιευτήρας αν θέλει πραγματικά να γεννήσει φυσιολογικά και το επιθυμεί, να μη σταθεί στον πόνο. Πρέπει όμως να λάβει υπόψη της και την αντοχή της στον πόνο, γιατί κάθε άνθρωπος έχει διαφορετική αντοχή στον πόνο. Οι επιπλοκές που μπορούν να προκύψουν στο φυσιολογικό τοκετό ή στην καισαρική ή σε οποιοδήποτε άλλο χειρουργείο είναι κάτι το οποίο είναι αστάθμητο. Αλλά αν τα βλέπαμε όλα με αρνητισμό, τότε δεν θα έπρεπε η γυναίκα να μένει καν έγκυος, γιατί ξέρει εκ των προτέρων ότι όταν ο κύκλος συμπληρωθεί το έμβρυο πρέπει να γεννηθεί.
– Κάτι που έχω ακούσει εγώ κι έχω απορία.. Αν κάνεις επισκληρίδιο και πάλι πονάς ;
– Το θέμα είναι αν θα σε πιάσει, γιατί πολλές φορές δεν πιάνει, έχουν συμβεί κι αυτά. Όμως η επισκληρίδιος είτε γίνει από πριν είτε κατά τη διάρκεια του τοκετού, πάλι κάποιους πόνους τους αντιλαμβάνεσαι. Αλλά κι εμείς οι γιατροί όταν φτάσουμε προς το τέλος, στην τελική ευθεία που λέμε, θέλουμε η γυναίκα να σπρώξει. Γι’ αυτό μειώνουμε λίγο τη δόση του φαρμάκου, για να νοιώσει λίγο τον πόνο, αλλιώς πως θα σπρώξει διαφορετικά.
-Τώρα τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υπογονιμότητας, πως μπορούν να βοηθηθούν σήμερα; Υπάρχει κάποια άλλη λύση που μπορείτε να προτείνετε πέραν της εξωσωματικής;
– Για τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υπογονιμότητας, υπάρχει συγκεκριμένος έλεγχος ο οποίος πρέπει να γίνει πρώτα, για να πούμε έπειτα πως το ζευγάρι αυτό έχει πρόβλημα και πρέπει να κατευθυνθεί σε κάποια διαδικασία τεχνητής γονιμοποίησης ή σπερματέγχυσης.
Πολλές φορές τα προβλήματα είναι αναστρέψιμα, για αυτό πρέπει να γίνει πρώτα ο έλεγχος. Αν δεν υπάρχει πρόβλημα, τότε η γυναίκα με τις …ευλογίες μας μπορεί να μείνει έγκυος. Όμως, αν δούμε στον έλεγχο ότι τα προβλήματα είναι μη αναστρέψιμα, τότε περνάμε στη διαδικασία της σπερματέγχυσης -αν είναι εφικτό- ή της τεχνικής γονιμοποίησης(εξωσωματική) σε δεύτερο σκέλος.
– Οι γυναίκες που έχουν αποφασίσει πως δεν θέλουν να κάνουν παιδί στην ζωή τους τι μπορεί να χρησιμοποιήσουν για να έχουν αντισύλληψη στο 100%;
– Καταρχάς 100% δεν υπάρχει. Ακόμα και στις κατευθυντήριες οδηγίες ή στα βιβλία, όταν μιλάμε για μεθόδους αντισύλληψης δεν υπάρχει καμία μέθοδος με 100% επιτυχία.
Βέβαια, σήμερα η πλειονότητα των μεθόδων έχει πάνω από 99% επιτυχία όχι όμως 100%. Εγώ ως γυναικολόγος αυτό που προτείνω είναι το σπιράλ. Γιατί μέθοδοι όπως είναι τα προφυλακτικά ή τα αντισυλληπτικά χάπια, τα ποσοστά επιτυχίας φτάνουν το 82 με 87 % το πολύ. Άρα, καταλαβαίνουμε ότι πέφτει πάρα πολύ η αποτελεσματικότητα τους. Ο λόγος που γίνεται αυτό είναι γιατί στη μέση μπαίνει ο παράγοντας άνθρωπος.
Δηλαδή, δε γίνεται σωστή τοποθέτηση προφυλακτικού, πράγμα το οποίο είναι πολύ σύνηθες. Σχεδόν κανένας δεν ξέρει να βάζει σωστά το προφυλακτικό, γιατί δεν είναι τόσο απλό όσο το φαντάζεται ο καθένας. Τώρα, στα αντισυλληπτικά παίζει ρόλο η προσήλωση της γυναίκας σ’ έναν τέτοιο τρόπο ζωής, ώστε να παίρνει κάθε μέρα το χάπι της ή να σταματάει συγκεκριμένες μέρες που πρέπει. Επειδή όμως έχουμε παρατηρήσει πως η προσήλωση της γυναίκας δε γίνεται σωστά, γι’ αυτό το λόγο το ποσοστό αποτελεσματικότητας πέφτει.
– Και με το σπιράλ τι γίνεται;
Ενώ στο σπιράλ δεν υπάρχει ο ανθρώπινος παράγοντας, το έχει τοποθετήσει σωστά ο γιατρός, που σημαίνει ότι το ζευγάρι δεν έχει να κάνει καμία δουλειά στο θέμα της αντισύλληψης.
Το δεύτερο κομμάτι είναι οι αντενδείξεις που μπορεί να εμφανίσει ένα αντισυλληπτικό, οι οποίες είναι πολλές. Καταρχάς μια γυναίκα που καπνίζει απαγορεύεται να πάρει αντισυλληπτικό, κάτι πολύ απλό. Στο σπιράλ κάνεις μια καλλιέργεια για να ξέρεις αν ο κόλπος είναι καθαρός από μικρόβια, ώστε να μην μεταφερθούν με την τοποθέτησή του μέσα στη μήτρα και καλύπτεται η γυναίκα πλήρως..Το μοναδικό πράγμα που μπορεί να συμβεί με το σπιράλ, είναι να το απορρίψει ο οργανισμός. Τότε σ’ αυτήν την περίπτωση ο γυναικολόγος το αφαιρεί και δίνει λίγη αντιβίωση.
– Για να αποφασίσει μια γυναίκα να τοποθετήσει σπιράλ απαιτεί κάποιες προϋποθέσεις ;
– Από τη στιγμή που δεν υπάρχει παρθενικός υμένας, μπορεί να τοποθετηθεί οποιαδήποτε στιγμή το αποφασίσει. Το σπιράλ μπορεί να παραμείνει μέσα στην μήτρα από τρία μέχρι πέντε χρόνια, ανάλογα με το σκεύασμα που θα επιλεγεί. Εμείς βάζουμε συνήθως των πέντε ετών. Από κει κι ύστερα πρέπει να βγει και να τοποθετηθεί ένα άλλο ή να μην ξαναμπεί τίποτα. Αλλά, αν η γυναίκα θέλει να το βγάλει και σ’ έναν μήνα ή σε δύο ή σ’ ένα χρόνο γιατί αποφάσισε ότι θέλει να μείνει έγκυος, απλά αφαιρούμε το σπιράλ.
Δεν σταματάει το σπιράλ τη δυνατότητα να κυοφορήσεις μόνιμα. Μπορείς να το χειριστείς κατά το δοκούν. Οποιαδήποτε στιγμή αλλάξεις γνώμη, ο γυναικολόγος σου στο αφαιρεί και μετά μπορείς να μείνεις έγκυος κανονικά. Το σπιράλ δεν προκαλεί μόνιμη βλάβη, ώστε να μην μπορέσεις να μείνεις έγκυος μετά, είναι μύθος!
Καλέστε Μας Τώρα!!!
– Οι πολλές εκτρώσεις μπορούν να σου δημιουργήσουν κάποιο πρόβλημα ;
– Οι πολλές εκτρώσεις ή οι αποξέσεις, έχουν κατηγορηθεί πολλάκις ότι μπορεί να δημιουργήσουν πρόβλημα σε μια γυναίκα ώστε να διατηρήσει μια κύηση.
Μπορεί να γίνει γονιμοποίηση, αλλά να μην μπορεί να γίνει εμφύτευση στο ενδομήτριο. Οπότε θα χαθεί. Ναι υπάρχει αυτό το πρόβλημα, αλλά από την άλλη μεριά δεν μπορείς να σταματήσεις τις εκτρώσεις. Ορισμένοι άνθρωποι δεν είναι έτοιμοι για ένα τέτοιο βήμα. Ακόμη χειρότερα, μπορεί να είναι επακόλουθο βιασμού ή μπορεί να μην υπάρχει η οικονομική ή η ψυχολογική/ψυχική δυνατότητα. Μπορεί να υπάρχουν πλήθος λόγων που να μην επιτρέπουν σε μια κοπέλα είτε σ’ ένα ζευγάρι να κρατήσουν το παιδί. Οπότε ως γυναικολόγος-μαιευτήρας δεν θεωρώ σωστό να πάμε πίσω στα χρόνια του σκοταδισμού και της «αμαρτίας» που να απαγορεύεται να γίνει αυτή η διαδικασία. Είναι θέμα επιλογής, είτε μας αρέσει είτε όχι.
– Το χάπι της επόμενης μέρας είναι ασφαλής μέθοδος ;
– Είναι ασφαλής και είναι μια καλή μέθοδος, αλλά δεν πρέπει να το παίρνουμε σαν τρόπο αντισύλληψης. Νομίζουν κάποιες κοπέλες πως αν το παίρνουν συχνά, δεν έγινε και κάτι. Δεν ισχύει αυτό, πως κάθε φορά που θα γίνει «κάποιο στιγμιαίο λάθος» πρέπει να πάρουν το χάπι της επόμενης μέρας.
Δεν είναι καραμέλα το χάπι της επόμενης μέρας. Δίνει μεγάλο «χαστούκι» στον οργανισμό για να μπορέσει να σταματήσει την κύηση. Καλό είναι οι κοπέλες να παίρνουν το χάπι όσο το δυνατόν λιγότερες φορές στην ζωή τους. Αυτό το χάπι το παίρνεις μόνο όταν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα.
– Θα θέλατε να συμπληρώσετε κάτι άλλο που δεν το έχουμε καλύψει ;
– Παρατηρείται τα τελευταία χρόνια μία τάση στο να προσπαθούν κάποιοι να μειώσουν την ποιότητα των παρεχόμενων ιατρικών υπηρεσιών ή τουλάχιστον να καλλιεργούν ευρέως την αντίληψη αυτή, για δικές τους σκοπιμότητες.
Αυτή η αντίληψη που υπάρχει σε πολύ κόσμο, ότι οι ιατρικές υπηρεσίες στο εξωτερικό είναι ανώτερες από την Ελλάδα, ακόμα και αν μιλάμε για δημόσιο νοσοκομείο, είναι εσφαλμένη. Η διαφορά είναι ότι στο εξωτερικό σε σχέση με μας, έχουν πολλά περισσότερα εργαλεία για να κάνουν τη δουλειά τους σωστά.
Στην Ελλάδα, δυστυχώς, δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Τα μηχανήματα είναι παλιά, δεν υπάρχουν κατάλληλα εργαλεία. Δεν υπάρχουν βασικά πράγματα για να μπορέσουμε να προσφέρουμε περισσότερα και να ανεβάσουμε την ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας υγείας, εμείς οι γιατροί. Αυτή είναι η διαφορά μας λοιπόν.
– Ποια η κατάσταση στη χώρα μας λοιπόν;
Η γνώμη μου είναι πως στην Ελλάδα έχουμε εξαιρετικούς γιατρούς και καλύτερους μη σας πω από το εξωτερικό. Και μιλάω για την ιδιότητα του γιατρού ως επιστήμονα, όχι σαν άνθρωπο. Να το ξεκαθαρίσω αυτό.
Μπορεί κάποιος να είναι πάρα πολύ καλός γιατρός -γυναικολόγος αλλά όχι καλός άνθρωπος. Ή το αντίστροφο. Εγώ όμως αναφέρομαι στην ποιότητα, στο χειρουργικό χέρι και στις γνώσεις ιατρικής. Πολλοί άνθρωποι μπερδεύουν το “καλός άνθρωπος” με το ‘καλός γιατρός”. Στο εξωτερικό υπάρχει ένα σύστημα υγείας που είναι ίσο για όλους αλλά είναι χαμηλής ποιότητας για να μπορέσουν να κρατήσουν χαμηλό το κόστος. Όλα εξαρτώνται από το κόστος που αντιστοιχεί σε κάθε ιατρική υπηρεσία και εξαρτάται από το κάθε κράτος τι επιλέγει για τους πολίτες του. Γιατί κακά τα ψέματα, το κόστος το επιβαρύνεται το κράτος παντού.
– Δηλαδή απ’ ότι καταλαβαίνω στα ξένα κράτη τους ενδιαφέρει ότι είναι φτηνό να έχουν στα δημόσια νοσοκομεία και δεν τους ενδιαφέρει τίποτα άλλο ούτε ο ασθενής τους σαν προσωπικότητα.
– Ακριβώς αυτό!!! Δεν τους ενδιαφέρει η ποιότητα στην παροχή υγείας προς τον ασθενή, ούτε η ψυχολογία του ασθενούς. Εδώ στην Ελλάδα είμαστε σ’ ένα καλό επίπεδο ακόμα, απλά εμείς οι Έλληνες δεν το πιστεύουμε αυτό. Δημιουργείται άσχημη εντύπωση, γιατί ορισμένοι συνάδελφοι έχουν απηυδήσει λόγω του ότι δεν έχουν τα κατάλληλα εργαλεία για να δουλέψουν όπως θα ήθελαν, ούτε υπάρχει και το απαιτούμενο προσωπικό για να κάνουν την δουλειά τους στο μέγιστο.
Το θέμα είναι ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση «πιέζει» σ’ αυτή την κατεύθυνση γιατί είναι η γενικότερη οικονομική πολιτική που ακολουθείται. Μας «πιέζουν» να συμβεί και στην Ελλάδα. Αυτό συνέβη και με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση, όταν δημιουργήθηκε ήταν κάτι θετικό που στη συνέχεια διαστρεβλώθηκε.
Ήθελαν να παίρνει ο κόσμος «αντίγραφο» από ένα φάρμακο, πράγμα το οποίο ο κόσμος δεν το επιθυμούσε γιατί δεν είναι σαφώς το ίδιο με ένα πρωτότυπο φάρμακο. Αυτό έχει συμβεί ήδη και το βλέπουμε.
Άλλο παράδειγμα είναι πως στην Αγγλία την εγκυμονούσα δεν την βλέπει γυναικολόγος αλλά την βλέπει μόνο μαία. Ούτε γίνεται υπέρηχος κάθε μήνα, όπως γίνεται στην Ελλάδα. Απουσιάζει λοιπόν ο γυναικολόγος, τη βλέπει μόνο μία μαία και κάνει μόνο δύο υπερήχους, την αυχενική και β’ επιπέδου καθόλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της.
Όλο αυτό συμβαίνει γιατί θέλουν να ρίξουν το κόστος, όταν στην Αγγλία ο γυναικολόγος χρεώνει την επίσκεψη 450 λίρες Αγγλίας, δηλαδή περίπου 500 ευρώ, στην Ελλάδα ο γυναικολόγος σε αντίστοιχη επίσκεψη χρεώνει από 40 μέχρι 70 ευρώ.
– Άρα;
Άρα, προσπαθούν με πλάγιο τρόπο να μας το φέρουν και στην Ελλάδα όλο αυτό. Να φτάσει δηλαδή στο σημείο ο γυναικολόγος να μη βλέπει τη γυναίκα!
Μας γυρνάει χρόνια πίσω αυτό. Στην Ελλάδα όπως γνωρίζουμε όλοι μας ότι τη γυναίκα την παρακολουθεί γυναικολόγος και μαία μαζί. Είτε μιλάμε για δημόσιο είτε για ιδιωτικό νοσοκομείο, η περίθαλψη για μια εγκυμονούσα είναι πολύ καλύτερη στην χώρα μας από της Αγγλίας. Διότι γυναικολόγος και μαία, δύο άνθρωποι ειδικοί στην δουλειά τους, μαζί μπορούν να πετύχουν πολλά περισσότερα απ’ ότι ο καθένας μόνος του.
Είναι λάθος λοιπόν να γυρίσουμε χρόνια πίσω σε σκοταδιστικές εποχές, που οι γιαγιάδες μας ήταν σε χωριά και δεν υπήρχε γυναικολόγος – μαιευτήρας για να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις τους και γεννούσαν στα σπίτια τους ή στα χωράφια τους. Η Ελληνίδα δεν θέλει να έχει μία τόσο υποβαθμισμένη ποιότητα υγείας, θέλει ο γυναικολόγος και η μαία να βρίσκονται δίπλα της και μαζί να την προσέχουν.
Πραγματικά σας ευχαριστώ πάρα πολύ για τον χρόνο σας.
Όλες οι συμβουλές που μοιραστήκατε ως γυναικολόγος μαζί μας, είναι τόσο σημαντικές και χρήσιμες για όλες τις κοπέλες.
Να είστε καλά και να συνεχίσετε το σπουδαίο έργο σας δίπλα στις γυναίκες.
Καλή ξεκούραση και καλές διακοπές δεν θα το πω γιατί μας εξηγήσατε.
Υπομονή μόνο και υγεία.